Het topleveldomein (TLD) .museum is een generieke TLD (gTLD) in het Domain Name System (DNS) van het internet. Het domein is bedoeld voor musea, museumverenigingen en verschillende personen in de museumsector.
Het .museum TLD werd in 2001 goedgekeurd door de Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN) en werd beheerd door het Museum Domain Management Association (MuseDoma). Het idee achter het creëren van deze specifieke TLD was om een duidelijke en officiële online ruimte te bieden voor musea over de hele wereld en voor het publiek om gemakkelijk toegang te krijgen tot betrouwbare en educatieve informatie (bron: “Deletion of TLD .museum”, ICANN, 2021).
Het .museum domein was uniek in de zin dat het vereiste dat alle domeinnamen binnen de TLD een bepaalde indeling hadden. Dit verschilde aanzienlijk van andere TLD’s, waarbij domeinnamen vrij waren om te kiezen, zolang ze nog niet waren geregistreerd. Voor musea betekende dit dat de domeinnaam moest passen binnen het aangegeven formaat, zoals “naam.museum”, “stad.museum”, “type.museum”, enzovoort. Dit hielp aanzienlijk bij het organiseren van domeinen binnen het .museum TLD en zorgde ervoor dat bezoekers van de site direct zouden weten waar ze naar keken (bron: “The .museum TLD: An Analysis”, CircleID, 2006).
Ondanks de oorspronkelijke bedoeling van .museum kreeg het domein echter niet de verwachte tractie. Veel musea gaven de voorkeur aan andere, vaak nationalere, TLD’s zoals .nl, .de, .uk, enz. Voor kleinere musea waren de kosten voor het registreren van een .museum domein ook een factor die hen ervan weerhield om zich aan te sluiten (bron: “The Great Museum Domain Registration Race”, The Guardian, 2002).
In 2021 besloot ICANN uiteindelijk om het .museum TLD te schrappen wegens te weinig gebruik. Dit was een uniek geval, aangezien het een van de zeer zeldzame keren was dat ICANN een TLD heeft verwijderd. Dit toont aan dat, hoewel het idee om unieke TLD’s te creëren voor specifieke industrieën aantrekkelijk kan zijn, het uiteindelijk neerkomt op gebruik en acceptatie binnen die industrie (bron: “Deletion of TLD .museum”, ICANN, 2021).
Sindsdien heeft ICANN gewerkt aan een overgangsplan voor bestaande .museum domeinhouders en overweegt het toekomstige toepassingen voor het domein. Zowel het succes als de uiteindelijke eliminatie van .museum dienen als een leerzaamvoorbeeld voor de lancering en het beheer van toekomstige gTLD’s.
Bronnen:
1. “Deletion of TLD .museum”, ICANN, 2021.
2. “The .museum TLD: An Analysis”, CircleID, 2006.
3. “The Great Museum Domain Registration Race”, The Guardian, 2002.
